CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive, regelgeving die bepaalt hoe organisaties over duurzaamheid moeten rapporteren. CSRD (in april 2021 door de EU aangenomen) is de opvolger van de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) uit 2018. De NFRD schrijft voor hoe organisaties moeten rapporteren over onderwerpen als mensenrechten, anti-corruptie en anti-witwassen, diversiteit in de raad van bestuur, sociale- en medewerkersrechten. De NFRD richt zich alleen op OOB’s – Organisaties van Openbaar Belang (+ 11.600 bedrijven in de EU).
De CSRD gaat voor álle organisaties gelden die aan 2 van de 3 volgende voorwaarden voldoen:
- Meer dan 250 FTE in dienst
- Meer dan €40 miljoen omzet per jaar
- Meer dan €20 miljoen balanstotaal
Dat betekent dat vanaf 2024 minimaal 49.000 bedrijven in de EU moeten gaan rapporteren over de impact van hun activiteiten op mensen en milieu. Niet alleen gaat de CSRD voor méér organisaties gelden, ook de rapportageverplichting wordt voors uitgebreid. Vanaf 2026 gaat de CSRD voor het hele midden- en kleinbedrijf (MKB) gelden.
Tenslotte moet de rapportage digitaal beschikbaar zijn. De CSRD-richtlijn moet zorgen voor meer transparantie en betere kwaliteit van duurzaamheidsverslaglegging.
De vraag is dus niet óf je organisatie een duurzaamheidsverslag moet opleveren, maar wanneer!
Wat is het nut van duurzaamheidsverslaglegging?
De CSRD komt voort uit de NFRD, een financiële richtlijn. Een belangrijke reden om de NFRD aan te scherpen is dan ook financieel gemotiveerd, als onderdeel van de maatregelen die voortkomen uit de European Green Deal om investeringen richting duurzame activiteiten mogelijk te maken. Pensioenfondsen, banken en investeerders krijgen hiermee beter inzicht in de duurzaamheidsindicatoren van een onderneming.
De Europese Commissie schrijft hierover:
“Beleggers moeten steeds meer weten over de impact van bedrijven op mens en milieu. Wil de markt voor groene beleggingen geloofwaardig zijn, dan moeten beleggers op de hoogte zijn van de duurzaamheidsimpact van de bedrijven waarin ze beleggen. Zonder dergelijke informatie kan geld niet worden doorgesluisd naar milieuvriendelijke activiteiten.”
Maar naast de financiële verplichting is er ook een morele verplichting. Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius zijn drastische stappen nodig. Dit gaat niet lukken als, op basis van vrijwilligheid, alleen een klein aantal organisaties verantwoording aflegt over haar duurzaamheidsbeleid. Duurzaam ondernemen is alleen dan haalbaar als iedere organisatie, groot of klein, inzicht geeft in wat haar impact op mens en milieu is. En niet alleen inzicht geeft, maar ook acties definieert hoe die impact te verkleinen.
Waarover moet ik gaan rapporteren en per wanneer?
Uitgangspunt van de rapportage is het dubbele materialiteitsprincipe. Wat houdt dat in? Bij dubbele materialiteit wordt vastgelegd wat de impact van duurzaamheidsgerelateerde risicio’s en kansen op de organisatie zijn. Denk bijvoorbeeld aan grondstoffenschaarste, ernstige droogte en imagoschade.
Naast deze duurzaamheidsgerelateerde risico’s en kansen op de organisatie, moet ook worden gerapporteerd over de ecologische en sociale impact van het bedrijf op mensen en milieu.
Voorbeelden hiervan zijn CO² uitstoot, verlies van biodiversiteit of inbreuk op mensenrechten. Het gaat dus om impact óp de organisatie (outside in) en impact ván de organisatie op de omgeving (inside out).
Schematisch ziet dat er als volgt uit:
Bron: KPMG onderzoek ‘Geen uitweg’ 2021
De reikwijdte van de NFRD-rapportages betrof voornamelijk verslaglegging van het afgelopen jaar. In de CSRD-rapportages wordt vooral gerapporteerd over de toekomst. Daarom moeten er meetbare lange termijn duurzaamheidsdoelstellingen in het verslag worden opgenomen, waarvan jaarlijks de voortgang wordt bijgehouden. Ook over niet financiële, immateriële indicatoren als sociaal, menselijk en intellectueel kapitaal moet gerapporteerd worden. Tot slot kent de hele verslaglegging een verplichte externe accountantscontrole.
Organisaties die vanaf 2024 aan de vereisten voldoen, moeten over 2023 een duurzaamheidsverslag opleveren.
Deze organisaties zouden nú al met de voorbereidingen bezig moeten zijn.
Waar moet ik beginnen?
Voldoe je nu al aan het balanstotaal, omzet- en/of medewerkerscriterium, dan moet je direct aan de slag! Begin met het opstellen van de dubbele materialiteitsmatrix: wat heeft impact op mijn organisatie en welke impact heb ik om mijn omgeving? Op basis van deze matrix heb je inzicht in welke thema’s voor jouw organisatie van belang zijn.
Stel per thema vast wat je wilt bereiken, op welke termijn en hoe je voortgang gaat monitoren. Leg de lat vooral hoog.
Zorg dat de doelen worden vastgelegd in beleid en acties, monitor de voortgang en rapporteer hier jaarlijks over. Wees niet bang te rapporteren over welke doelen je nog niet hebt gehaald, maar neem wel in je plannen op wat je gaat veranderen om ze wél te halen.
De voortgangsrapportages zijn een goed vertrekpunt voor de externe controle door een accountant. Stel met de accountant vooraf op hoe het duurzaamheidsverslag eruit moet zien zodat de organisatie gewend raakt aan het opstellen ervan.
Ook als je nog niet voldoet aan de CSRD-criteria, is het raadzaam nu al te starten met duurzaamheidsverslaglegging. Het versterkt niet alleen je positie op de kapitaalmarkt, het geeft ook concurrentievoordeel ten opzichte van partijen die (nog) geen duurzaamheidsstrategie hebben.
Goal 17 helpt organisaties bij de transformatie naar een duurzaam bedrijfsmodel.
Door onze Sustainability Awareness & Training vergroten we bewustwording op het gebied van duurzaamheidsvraagstukken. Met onze Capability Assessment krijgen organisaties inzicht in de noodzakelijke veranderingen voor de transitie naar een duurzaam bedrijfsmodel. Onze Transformation Services biedt een gestructureerd en iteratief programma tijdens deze transitie, inclusief de interne en externe (verplichte) rapportages.
Is er behoefte aan incidentele ondersteuning, dan bieden wij een Sustainability Officer as a Service aan, die voor de organisatie aanspreekpunt is op het gebied van duurzaamheid.
Het uiteindelijke doel is niet een zo klein mogelijke negatieve impact, maar een zo groot mogelijke positieve bijdrage aan de samenleving. Pas dan spreek je over een ‘netto-positieve organisatie’.
Wil je meer informatie of een kennismakingsgesprek, mail naar: info@goal17.eco.
- EU: commission proposal for Corporate Sustainability Reporting Directive (2021)
- MVO Nederland: wat is de CSRD richtlijn (2021)
- KPMG: Geen uitweg (2021)
- AFM: Duurzaamheidsverslaglegging en de CSRD (2021)